Dik kans dat je de komende zomer tijdens je wandel- of fietstochten een stromend beekje of indrukwekkende waterval tegenkomt. Dat stromende water heeft iets mystieks; een aantrekkingskracht waardoor je er eindeloos naar kunt kijken. In de vorm van een spannende golf of een donderende waterval. Maar hoe leg je water in beweging het beste vast? Fotograaf Ben Töller geeft je graag een paar praktische tips.
De uitdaging voor de fotograaf is de manier waarop je het water wilt terug laten komen in je foto. Daarom vertel ik eerst iets over de (spiegel)camera en hoe die werkt: de uiteindelijke belichting op de foto van een scène, hoe donker of licht, wordt bepaald door een samenspel van het diafragma, de sluitertijd en de ISO lichtgevoeligheid. Denk aan een driehoek waarbij elk element een hoek inneemt en een gelijk effect heeft op de uiteindelijke belichting.
De sluitertijd bepaalt hoe lang het licht op de sensor valt. Hoe langer de sluitertijd, hoe groter de kans op bewegingsonscherpte door trillingen in camera en lens. Dat kan trouwens hele mooie effecten geven, zoals bij landschapsfotografie. Het diafragma bepaalt hoeveel licht er op de sensor valt. Hoe groter het getal achter f/, hoe kleiner de diafragma opening en hoe minder licht de sensor kan bereiken. De laatste component, de ISO lichtgevoeligheid, bepaalt hoeveel invloed het licht dat op de sensor valt heeft voor de uiteindelijke belichting. Hoe groter de ISO waarde, hoe groter de kans op nadelige ruis in de foto. Een wijziging van het diafragma, of sluitertijd of ISO instellingen heeft direct gevolgen voor de weergave van de foto.
Hieronder staat de eerste foto als voorbeeld:
Avondlicht: ISO 220, F 22, 98 seconden. De foto is gemaakt op 29 april 2013 voor de kust van Bretagne, bij het dorpje Audierne. De kade met de vuurtoren wijzen in zuidelijke richting zodat de ondergaande zon een prachtige warme avondsfeer achterlaat. Ik vond dat de rustige sfeer van het avondlicht ook een rustige sfeer van de zee nodig had en ik koos voor een 10stops grijsfilter om de sluitertijd te verlengen. De originele sluitertijd ging daardoor van 1/10 seconden naar bijna 100 seconden waardoor het stromende water een zijdezachte waas werd.
Een grijsfilter (of wel neutral density) filter is over het volledige glas gelijkmatig grijs, waardoor het licht tegenhoudt. Door de langere sluitertijden werk je altijd met een statief. Grijsfilters zijn verkrijgbaar in verschillende (schroef) maten zodat je ze passend kunt kopen voor je groothoek (= landschap) lens. Bijna al mijn professionele lenzen zijn 78 mm zodat ik de filters op alle lenzen kan gebruiken.
Een grijsfilter is leverbaar in verschillende dichtheden: de 2 stops versie verlengd de sluitertijd met 2 stops (vb van : 1 sec naar 4 sec.) 3 stops verlengd de sluitertijd van 1 naar 8 seconden etc, ect. De “Big Stopper”is een 10 stops filter. Het gebruik hiervan is ingewikkelder.
Bevestig je camera op het statief: ga scherp stellen op een punt in de verte en zet het diafragma en de ISO waarde (diafragma op F 16 of F22 om van voor tot achter scherpte te krijgen in de uiteindelijke landschapsfoto- ISO zo laag mogelijk voor zo min mogelijk ruis in de foto). Lees nu de sluitertijd. Als de sluitertijd 1/30 seconden is wordt de sluitertijd met een 10-stops filter 32 seconden). Zet de scherpstelling vast en schakel over naar M (manueel). Zet de sluitertijd op 32 seconden en schroef de “Big Stopper”op de lens. Gebruik een afstandsbediening voor optimale scherpte. Neem de eerste foto. Bekijk het eindresultaat en pas eventueel de sluitertijd aan. En ga experimenteren.
Titel: Ochtend vloed…
Bijna zelfde locatie in de ochtend koelte. Zonder filter kon ik de sluitertijd iets verlengen: ISO 160, F 22, ¼ seconden. Door deze sluitertijd te kiezen zie je de onstuimigheid van de zee tijdens de overgang van vloed naar eb. HDR bewerking.
Titel: Sedona Fall
Deze foto is genomen begin december 2012 in Sedona, Arizona. De prachtige herfstkleuren en het koude water zorgden voor een prachtig contrast. Het was vroeg in de ochtend zodat ik de sluitertijd eenvoudig kon verlengen door de ISO waarde laag te houden en de diafragma opening klein. ISO 200, F 18, 1/13 seconden.
Titel: Mystiek
Deze foto is genomen met een “Big Stopper”, waardoor ik de sluitertijd van 1/30 seconden naar 30 seconden kon verlengen. Daardoor krijgt de foto iets mystieks: wat is dat voor rails en waar gaat die heen? ISO 200, F22,, 30 seconden.
Meer over Ben op zijn website: www.bentoller.nl
Comments are closed.